MELİH CEVDET ANDAY 107 YAŞINDA

13 Mart 1915’te İstanbul’da doğan şair, yazar, çevirmen ve düşünce adamı Melih Cevdet Anday’ı doğumunun 107. yılında saygıyla anıyoruz.

Melih Cevdet Anday, 1963 yılında kurulan Türk Edebiyatçılar Birliğinin Genel Başkanlığını yaparak yazarların örgütlü mücadelesine destek vermiştir. Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde gezi yazıları ve anılarının yanı sıra denemeleri yayımlanan Anday şiir, roman, deneme, oyun türlerinde verdiği yapıtlarla edebiyatımıza büyük katkı sağlamış, mitolojiyi ve günceli derinden kavramış önemli düşünür, yazar ve aydınlarımızdandır.

Anday, edebiyata şiirle girmiştir. Orhan Veli ve Oktay Rıfat’la birlikte ‘Birinci Yeni’ olarak da adlandırılan ‘Garip Hareketi’ içinde yer almıştır. Yurt ve dünya sorunlarıyla ilgili olduğunu yazdıklarıyla göstermiş bir şairimizdir. “Hiroşima” şiiri bunun güzel örneklerinden biridir:

“Büyükbabam, babam, ben

Küçük oğlan, kız, damat…

Gelişimiz teker tekerdi

Gidişimiz cümbür cemaat.”

Tarihe “Rosenbergler Davası” olarak geçen ve Rosenbergler’in 1953’te elektrikli sandalyede idamıyla sonuçlanan casusluk davasıyla ilgili olarak Anday’ın yazdığı “Anı” şiiri unutulmaz:

“…Bir çift güvercin havalansa

Yanık yanık koksa karanfil

Değil unutulur şey değil

Çaresiz geliyor aklıma.”

Anday, şiirimizin doruk isimlerinden biri olmanın dışında çok başarılı romanların da yazarıdır. “Murat Tek” adıyla yazdığı romanlar dışında kendi imzasıyla yayımlanan ‘Aylaklar’, ‘Gizli Emir’, ‘Raziye’ gibi romanları vardır.

Poetikasıyla ilgili olarak “Şiir Üzerine”, “Şiirin Vazgeçilmez Üç Dönemi”, “Şiirin Anlamı” gibi kitapları bulunan Anday’ın şiir ve roman çevirisinde de çok başarılı olduğu bilinmektedir. Çevirdiği ünlü şiirler arasında; Paul Eluard’ın “Özgürlük”, Edgar Allen Poe’nun “Annabel Lee” ve F. Garcia Lorca’nın “Atlının Türküsü” en bilinenleridir. Gogol’un “Ölü Canlar”, Turgenyev’in “Babalar ve Oğullar” adlı romanlarını da çevirmiştir.

Anday, deneme türünde “Dilimiz Üstüne Konuşmalar”, “Akan Zaman, Duran Zaman”, “İmge Ormanları” gibi pek çok yapıt vermiş, tiyatrolarda oynanan “Mikadonun Çöpleri”, “Müfettiş”, “İçerdekiler” gibi oyunlar da yazmıştır.

2002 yılında İstanbul’da yaşama gözlerini kapayan Melih Cevdet Anday, yapıtlarıyla aramızda yaşamaktadır.

TYS YÖNETİM KURULU