21 Kasım 2024
DuyurularYazarlar

Yılmaz ONAY

admin 284 Görüntüleme
0 Paylaş

ÖLÜM GELDİ, ONLARIN GÖZLERİYLE BAKTI

       Kışa ölümle adım attık. Azıcık ısınmayı umarken kara kış ölümlerle kapıdan bacadan zorluyor bizi.

       Ülkenin siyasal, toplumsal, kültürel tarihinde düşünerek, yazarak; yazarak direnerek iz bırakan Yılmaz Onay’ı yitirdik.

       Şimdi dilimiz biraz daha eksik, kalbimiz biraz daha yaralı.

      Ancak onların yeni yeryüzü, eşit insanlık; sömürüsüz, uygar Türkiye savaşımı biz yazarlara kalıttır artık.

      Sözcükler içinde uyusunlar.

Yılmaz Onay, (20 Nisan 1937, Gaziantep – 9 Ocak 2018, Muğla), Türk tiyatro yönetmeni, oyun yazarı, çevirmen.

1937 yılında Gaziantep’te bir ilkokul öğretmeninin oğlu olarak dünyaya geldi. 1955’te Ankara’da Gazi Lisesi‘nden mezun oldu. 1955-60 arasında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde okurken öğrencilerin tiyatro topluluğunda ve Genç Oyuncular topluluğunda tiyatro ile tanıştı. 1959’da Uluslararası Teknik Stajyer Öğrenci Değişimi Birliği IASTE bursu ile dört ay Batı Berlin’de kaldı. 1960’ta İTÜ’den mezun olduktan sonra bir yandan inşaat mühendisi olarak Bayındırlık Bakanlığı‘nda çalışırken, diğer yandan da tiyatro çalışmalarına devam etti. 1961 yılında Alman Akademik Değişim Servisi DAAD bursuyla bir yıl için Almanya’nın Karlsruhe şehrinde kaldı. Karlsruhe Technische Hochschule‘de (Karlsruhe Teknik Yüksekokulu) araştırma çalışmalarına katıldı ve bu arada Duisberger Gesellschaft bünyesinde İonesco’nun Kral Ölüyor oyununu sahneledi. Ankara’ya dönüşünde Sinema Tiyatro Derneği’nde ve ardından 1972’ye dek Ankara Deneme Sahnesi‘nde çalıştı. 1971 yılında Tübitak Yapı Araştırma Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olarak işe başladı.

1972’de Ankara Sanat Tiyatrosu’nda Bertolt Brecht‘in Furcht und Elend des Dritten Reiches (Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti) başlıklı oyununda ilk kez yönetmenlik yaptı. Oyun, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencilerine oynanırken, sıkıyönetim komutanlığı tarafından yasaklandı.

1972 yılında konuk sanatçı olarak Essen ve Berlin’de kaldı. Türkiye’ye döndükten sonra Ankara’da Çağdaş Sahne‘nin kuruluşuna katıldı ve tiyatro çalışmalarına burada devam etti.

Arafta Kalanlar ve Karagöz’ün Muamması başlıklı oyunlarını Amsterdam‘da ve Sanatçının Ölümü başlıklı oyununu Paris’te sahneledi. Bu sırada Şarkılarımız Ölmesin! başlıklı çocuk oyunu, 1988 yılında Almanca’ya tercüme edilerek Sechs Verrückte und ein Lied başlığıyla Berlin’de Theater am Halleschen Ufer’da sahnelendi. 1990 ve 1991 yıllarında Berlin’de tiyatro çalışmaları için bulundu.

Yılmaz Onay, Oğuz Gemalmaz, Avukat Ali Yaşar ve ressam Birim Bozok Bursa‘da bir meyhanede. 1993Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde bir konuşma yaparken. 1990

1990’da İstanbul’a yerleşti ve 1993’ten itibaren Devlet Tiyatroları‘nda yönetmen olarak çalıştı. 2002’de Devlet Tiyatroları’ndan emekli oldu.

Yazdığı oyunlar, yurt içinde ve dışında çeşitli topluluklarca oynandı. Ayrıca, 1998’de Yazılar Filmatik başlıklı romanı, 2006’da da Sanatçının Ölümü oyunu Türkiye Radyo Televizyon Kurumu tarafından televizyon filmine uyarlandı. 2008 yılında Kocaeli Üniversitesi tarafından Önder Önsal yönetmenliğinde Bir Tiyatro Direnişçisi Yılmaz Onay başlığıyla hayat öyküsünü anlatan bir belgesel çekildi.

Uluslararası PEN Kulübü, Türkiye Yazarlar Sendikası, Oyun Yazarları ve Çevirmenleri Derneği, Edebiyatçılar Derneği ve Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği üyesiydi.

Yılmaz Onay 50.Sanat Yılı Afişi.14.Nisan.2008 Grafik Ali Nesin tarafından bir peçeteye çizilmiştir.

14 Nisan 2008 tarihinde Yılmaz Onay’ın meslek hayatındaki 50’inci yılı, Türkiye Yazarlar Sendikası ve Evrensel Basım Yayın tarafından düzenlenen bir törenle kutlandı.

Yönetmenliğini yaptığı Nazım Hikmet oyunları

2010 yılı Nazım Hikmet Okuma Tiyatrosu, İnsanlık Ölmedi Ya. Fotoğraf:Volkan Doğar

Eserleri

Tiyatro oyunları

Tiyatro uyarlamaları

Romanlar

  • Yazılar FİLMATİK,
  • Oyun Değil,Evrensel Basım Yayın, İstanbul 2002

Kuramsal kitaplar

  • Gerçekçilik Yeniden, Yordam Kitap,

Çevirileri

Oyun çevirileri

  • Bir Halk Düşmanı, Henrik Ibsen
  • Mariena Pineda, Federico Garcia Lorca
  • Richard Waverly Davası, Rolf Schneider
  • Sonuncular, Maksim Gorki
  • Brecht Dosyası, George Tabori
  • Troyalı Kadınlar, Euripides
  • Elektra, Euripides
  • Barış, Aristofanes
  • İncil, Bertolt Brecht[7]
  • Baal, B.Brecht
  • Baal (1919 yazımı), Bertolt Brecht
  • Baal (1922 yazımı), Bertolt Brecht
  • Erkek Baal’in Yaşam Öyküsü, Bertolt Brecht
  • Gecede Trampet Sesleri, Bertolt Brecht
  • Düğün, Bertolt Brecht
  • Dilenci veya Ölü Köpek, Bertolt Brecht
  • Şeytan Kovma, Bertolt Brecht
  • Karanlıkta Işık, Bertolt Brecht
  • Balık Avı, Bertolt Brecht
  • Ova, Bertolt Brecht
  • Vahşi Ormanda, Bertolt Brecht
  • Kentlerin Vahşi Ormanında, Bertolt Brecht
  • Adam Adamdır, 1926, Bertolt Brecht
  • Adam Adamdır, 1938, Bertolt Brecht
  • Mahagonny, Bertolt Brecht
  • Mahagonny Kentinin Yükselişi ve Düşüşü, Bertolt Brecht
  • Mezbahaların Kutsal Johanna’sı, Bertolt Brecht
  • Sivri Kafalılar ve Yuvarlak Kafalılar / Yuvarlak Kafalılar ve Sivri Kafalılar, Bertolt Brecht
  • Sivri Kafalılar ve Yuvarlak Kafalılar ya da Devlet ile Servet birleşmeyi Sever, Bertolt Brecht
  • Yuvarlak Kafalılar ve Sivri Kafalılar ya da Devlet ile Servet birleşmeyi Sever, Bertolt Brecht
  • Küçük Burjuvanın Yedi Ölümcül Günahı, Bertolt Brecht
  • Horasyalılar Kuriasyalılar, Bertolt Brecht
  • Carrar Ananın Silahları, Bertolt Brecht
  • Reich’in Korku ve Sefaleti, Bertolt Brecht
  • Puntila Ağa ile Uşağı Matti, Bertolt Brecht
  • Kafkas Tebeşir Dairesi1949, Bertolt Brecht
  • Kafkas Tebeşir Dairesi 1954, Bertolt Brecht
  • Komün Günleri, Bertolt Brecht
  • Coriolanus, Bertolt Brecht
  • 1431 Rhouen’da Jeanne d’Arc Davası, Bertolt Brecht
  • Turandot ya da Aklayıcılar Kongresi, Bertolt Brecht
  • Catilina, Henrik Ibsen
  • Largo Desolato, Ağır Yalnızlık, Vaclav Havel
  • Helena, Euripides
  • Hippolütos, Euripides
  • Lisistrata, Aristofanes

Öykü çevirileri

  • Öyküler, Anna Seghers, Yarın yayınları, Ankara 1983
  • İlk Adımlar, Anna Seghers, Evrensel Basım Yayın, İstanbul 1998

Roman çevirileri

  • Evlerde Uyur Uyanık Yalanlar, Botho Strauss

Şiir çevirileri

  • Svendborg Şiirleri, Bertolt Brecht, I
  • Steffin Derlemesi, Bertolt Brecht
  • Hollywood Elejileri, Bertolt Brecht
  • Sürgün Şiirleri, Bertolt Brecht
  • Savaş El Kitabı, Bertolt Brecht
  • Alman Taşlamaları (İkinci Bölüm), Bertolt Brecht
  • Çocuk Şarkıları, Bertolt Brecht
  • Yeni Çocuk Şarkıları, Bertolt Brecht
  • Buckow Elejileri, Bertolt Brecht
  • Bakır Alımı, Bertolt Brecht
  • İşçi B’nin Hikayeleri, Peter Maiwald

Kuramsal kitap çevirileri

Ödüller

1965: Sermet Çağan‘ın Öyle Bir Oyun başlıklı radyo oyunundan uyarlanan Savaş Oyunu, İstanbul Uluslararası Gençlik Tiyatro Festivali Ödülü

 

 

Bağlantıyı kopyala
KopyalaKopyalandı